DHB

TEKEL işçilerinin işçilik statüsünü sürdürme başta olmak üzere kazanılmış özlük haklarını korumak ve güvencesiz çalışma ve kölece sömürü anlamına gelen 4-C statüsüne karşı 78.gün süren direniş, Danıştay’ın 4.c uygulamasını durdurma kararıyla birlikte sendika ağaları eylem son vererek çadırları söktüler . Direniş ileriye fırlayacağı bir dönemde sendika ağaları eliyle bitirildi ve bir kez daha işçiler sendika ağalarının ihanetini yaşadılar. Bunda belirleyici olan, direnişinin devrimci bir önderlikten yoksun olmasıydı.
Direnişin istenen ve beklenen sonucu koparıp almasa da, bir çok bakımdan yararlanılması gereken dersler bıraktı. Tekel direnişi üzerine, hemen her sınıf ve temcileri bir şeyler söyledi ve söylemeye devam edecektir. Başladığından itibaren TEKEL direnişi üzerine değişik değerlendirmeler yapan gazetemiz HB, buna eklenecek şeyler olduğunu biliyor. Tekel direnişi uzun yılların ardından işçi ve emekçi mücadelesinde öne çıkan en önemli direnişlerden biri olduğunu özelde vurgulamalıyız
TEKEL direnişi, ‘89 bahar eylemleri, Zonguldak madenci direnişi ve takip eden genel eylem başta olmak üzere bu süreçteki birçok işçi-emekçi eyleminin ardından gerçekleşmiş olmakla, sınıfının deneyiminden yararlanma olanağına; ve fakat hareketin istikrarsızlığı ve sendikal ağarlının uzlaşıcı politikası nedeniyle de önemli dezavantajlara sahip bir eylem oldu. TEKEL eylemi, Zonguldak madenci direnişi, ‘89 bahar eylemleri ve diğer direnişler; her biri gerçekleştikleri koşullara ve sınıf güç ilişkilerinin güncel ‘özgün’ durumuna bağlı olan etki ve sonuçlar doğurdular. Bunların her birinin etkileri ve bu direnişleri bizzat gerçekleştiren işçiler başta olmak üzere, emekçilerin kazanımları yönünden farklı özelliklerinden söz edilebilir. TEKEL direnişi, örneğin hareketin istikrarsızlığı ve fakat kriz koşullarının da etkisiyle sermaye ve hükümetinin politikalarına yaygın tepkilerin giderek yükselmekte olduğu bir dönemde ortayı çıkma ve 78 gün gibi kısa sayılamayacak bir süredir kararlılıkla sürdürülmesiyle dikkat çekicidir. TEKEL direnişçileri, kuşku yok ki işçi sınıfının küçük bir parçasını oluşturuyorlar.
Ancak, eylemleriyle iki sınıf ve onların örgütlerinin açık-seçik karşı karşıya gelişini sağladılar. İşçi sınıfı ve emekçilerin bu ‘bir bölüğü’, eylemiyle toplum ve her bir sınıfı üzerinde, hesaba katılması gereken etkiler bırakırken, sömürülen ve baskı altında tutulan emekçilerin genel bir direnişi aracıyla sermaye güçlerinin püskürtülerek hakların elde edilebileceği hakkında daha net fikirlerin oluşmasını sağladı. TEKEL işçilerin eylemi, kent ve kırın emekçilerine, kendilerine yönelen saldırılara karşı koyuş olmaksızın, kazanılmış hakları korumanın, haklarda ve yaşam koşullarında iyileştirme sağlamanın olanaksız olduğunu, hükümetin dirençli tutumu üzerinden yeniden gösterdi. Bu direniş, iş, ekmek ve özgürlükler sorununun birbirinden ayrılamayacağını göstermekle kalmadı, sömürülen ve sömüren sınıflar arasındaki çıkar karşıtlığını ve uzlaşmaz çelişkiyi, hükümetin, polisin, kimi üniversite yönetimlerinin politikaları ve eylemleri üzerinden yeniden ortaya koyarak, “Sınıf mücadelesi ve sınıfsal kavramların geçersizleştiği” yönündeki şarlatan lafazanlığa somut bir cevap da oldu. “Toplumsal barış” ve “Hepimiz bir aileyiz”, gevezeliğinin, kapitalist sınıf hakimiyetini sürdürme ve işçi ve emekçilerin emek gücüyle yaratılan değerlerin azınlık bir kesim için mal-mülk ve zevk aracı kılınması politikalarını örtme amaçlı olduğunu bir kez daha gösterdi.
Bu direnişe karşı, işbirlikçi tekelci sermaye ve AKP hükümeti cephesinden geliştirilen tutum, işçinin, piyasanın acımasız işleyişi ve kuralları içinde posası çıkarılıp atılacak bir nesne olarak görüldüğünü gösterdi. İşçinin işçi olarak kalmak için dahi mücadele etmek zorunda olduğu bu sistemin para, kar ve serveti tanrılaştırdığını; insanı da onun kulu olarak aldığını bir kez daha gördük. İşçiler, kimi ölen çocuğunu, kimi babası ve annesini toprağa verip ekmek ve iş kavgasını sürdürme zorunluluğuyla Ankara’yı bir direniş mevzisine dönüştürürlerken, Başbakan ve silahlı-silahsız “adamları”, direnişi, işçilerin işsizlikle ve açlıkla terbiye edilmesi üzerinden bitirmenin manevralarıyla meşgul oldular.
Direniş halkın geniş kesimlerinin duygusal; küçümsenemez bir kesiminin ise pratik-fiili maddi desteğini kazandı. 80’lik yaşlılar işçilere gıda maddeleri götürdüler. İlkokul çocukları aralarında topladıkları paraları, kimi üniversite öğrencileri burs paralarından bir bölümünü ilettiler. Küçük esnaf işyerlerini konaklamaya açıp gıda yardımında bulundu. Birçok işletme ve fabrikadan işçi ve emekçi direnişlerle ve direniş meydanına giderek destek verdi, vb.